Một học thuyết nói lên mối
liên hệ biện chứng của tư tưởng triết học duy vật: "Vũ trụ là một thể thống
nhất".
Hiệu ứng cánh bướm là gì?
 |
| Một hiệu ứng liên quan chặt chẽ giữa thế giới |
Hiệu ứng cánh bướm là một cụm từ dùng để mô tả khái niệm trong
lý thuyết hỗn loạn về độ nhạy cảm của hệ đối với điều kiện gốc.
Vốn được sử dụng ban đầu
như một khái niệm khoa học đơn thuần, hiệu ứng cánh bướm sau đó đã được nhắc đến
nhiều lần trong văn hóa đương đại, đặc biệt là trong các tác phẩm có đề cập tới
quan hệ nhân quả hoặc nghịch lý thời gian.
Khi một biến số không đáng
kể lại gây ra một sai khác vô cùng lớn
Câu chuyện một con bướm vỗ
cánh ở bán cầu này có thể gây ra một cơn bão ở bán cầu kia là một ví dụ minh họa
cho lý thuyết này nhưng sau này lại trở thành tên gọi học thuyết.
Những sự kiện bé nhỏ
nhưng để lại những hệ quả to lớn về sau, do đó học thuyết này có ý nghĩa nhân
văn và khoa học lớn lao
Nguồn gốc học thuyết
 |
| Cánh bướm mong manh cũng góp phần làm thay đổi cả thời tiết |
Nguồn gốc học thuyết
Cánh bướm mong manh cũng
góp phần làm thay đổi cả thời tiết
Năm 1972, nhà khí tượng học
và chuyên gia về lý thuyết hỗn loạn Edward Norton Lorenz đã giới thiệu trước Hiệp
hội phát triển khoa học Hoa Kỳ một bài nói chuyện có tựa đề
"Tính dự đoán được:
Liệu con bướm đập cánh ở Brasil có thể gây ra cơn lốc ở Texas?".
Trước đó vào năm 1961,
trong khi mô phỏng một dự đoán về thời tiết trên máy tính, Lorenz đã lỡ nhập số
liệu là 0,506 thay vì 0,506127 như dự định, và do đó đã thu được kết quả dự
đoán thời tiết hoàn toàn khác so với tính toán ban đầu.
Hiệu ứng cánh bướm có
liên hệ chặt chẽ với vật lý lượng tử
Từ kết quả này Lorenz đã
đề cập tới sự ràng buộc chặt chẽ của hệ vật lý đối với các điều kiện ban đầu
trong bài nói chuyện.
Theo đó một cái đập cánh
của con bướm nhỏ bé cũng có thể gây ra sự thay đổi (dù rất nhỏ) trong điều kiện
gốc của hệ vật lý, dẫn đến kết quả là những thay đổi lớn về thời tiết như cơn lốc
tại một địa điểm cách nơi con bướm đập cánh cách hàng vạn km.
Đừng xem thường những biến
số nhỏ
Cũng theo Lorenz thì tỉ lệ
động năng giữa một cái đập cánh của con bướm với toàn bộ cơn lốc là quá nhỏ, vì
thế con bướm chỉ có vai trò không đáng kể trong những tính toán lý thuyết hỗn
loạn cho hệ vật lý.
Những biến số tạo nên một hàm số phức tạp với
kết quả không thể đoán hết được
Nói cách khác thì nếu một
cái đập cánh của con bướm có thể gây ra cơn lốc, thì một cái đập cánh khác cũng
có thể dập tắt nó.
Và bên cạnh cái đập cánh
của con bướm thì còn có vô vàn hoạt động khác có động năng đáng kể hơn rất nhiều
có thể ảnh hưởng tới thời tiết
Mọi thứ đều có liên hệ mật
thiết với nhau
Năm 1969, ông công bố
phát hiện này của mình với câu nói nổi tiếng: “Chỉ cần một con bướm đập cánh ở
Brazil có thể gây ra một cơn lốc xoáy ở Texas.
Hiệu ứng cánh bướm trong
cuộc sống
 |
| Những biến số tạo nên một hàm số phức tạp với kết quả không thể đoán hết được |
Còn dưới góc nhìn của
quan hệ nhân quả, hiệu ứng cánh bướm được diễn giải có phần giống với quan niệm
“gieo nhân nào gặp quả nấy”.
Chẳng hạn trong cuộc sống,
một việc tốt bạn làm dù nhỏ bé có thể sẽ mang lại những điều tốt đẹp cho nhiều
người khác mà bản thân bạn không ngờ tới.
Hiện tượng với một thay đổi
nhỏ của điều kiện ban đầu đưa đến sự biến đổi lớn chính như trong tục ngữ có
câu “một đốm lửa có thể đốt cháy cả cánh đồng" hoặc "sai một li đi một
dặm”.
Bài học cho con người
Từ quan điểm tâm linh, "Hiệu
ứng cánh bướm" nhấn mạnh sự quan trọng của tư tưởng và sự tương quan giữa
các hành động, lời nói, tư tưởng, biểu hiện định luật toàn cầu rằng "Vạn vật
đồng nhất thể".
Chúng ta thường tự ti vào
khả năng của mình và không tin vào khả năng thay đổi thế giới của bản thân.
Nhưng mọi thứ đều có thể
xảy ra, chúng ta đang sống trong một thế giới thống nhất, do đó mọi hành động của
các nhân tố dù là nhỏ nhặt cũng góp phần thay đổi thế giới.
 |
| Vũ trụ là một thể thống nhất |
Bài học ở đây là: Không nên xem thường những chi tiết nhỏ, sự vật hiện tượng dù nhỏ đến đâu cũng nằm ở trong một thể thống nhất của tự nhiên.
Và một sự thay đổi nhỏ đó
cũng có thể tạo nên những biến chuyển lớn của toàn thể thế giới xung quanh.
Tất cả những việc chúng
ta làm tại thời điểm hiện tại – dù nhỏ cũng không có nghĩa là “Vô nghĩa”, nó
luôn có một ý nghĩa nào đó và đang trực tiếp đóng góp vào sự dịch chuyển chung
của toàn thể xã hội.
Một tác động nhỏ dẫn đến
sự thay đổi lớn
Mọi sự vật đều nằm trong
một thể thống nhất, mọi hành động đều mang một ý nghĩa nào đó tác động lên môi
trường xung quanh và những ý tưởng và hành động của bạn có thể làm thay đổi cả
thế giới. Điều đó không phải là “ngẫu nghiên”.
Theo Utopia/NCC
0 Comments